Fjalor Kimik H - I
HALOGJEN
Secili nga katër elementet kimike (jodi, klori, fluori,
bromi) që, kur bashkohen me hidrogjenin, japin acide të
paoksigjenuara dhe që gjenden në natyrë vetëm si
kripëra; në sh. grupi i këtyre elementeve kimike. Grupi i
halogjenëve.
HEKUR
1. Metal i rëndë, me ngjyrë hiri në të
argjendtë, që farkëtohet e punohet mirë, përdoret në
teknikë e në industri dhe, kur bashkohet me karbon, jep
çelik ose gizë (simboli Fe); emërtim i përgjithshëm për
çeliqet që kanë pak karbon; prodhim a diçka tjetër që
del prej këtij metali.
2. Kripa e këtij metali. Barna me hekur. Spinaqi
ka shumë hekur.
HELIUM
Element kimik, gaz i plogët, shumë i lehtë, i tejdukshëm,
pa shije e pa erë, që nuk digjet dhe që është mjaft i
rrallë në atmosferë (simboli He). Balonë me helium.
HERBICID
Lëndë kimike helmuese (pluhur ose lëng), që përdoret
për të zhdukur barërat e këqija në arat e mbjella etj.
Herbicidi i grurit. Herbicidet e kullotave. I spërkasin
me herbicide.
HIDRAT
Hidroksid
HIDROGJEN
Elementi më i lehtë kimik, zakonisht në trajtën e një gazi
pa ngjyrë, pa erë e pa shije, që, kur bashkohet me
oksigjenin, formon ujin (simboli H). Hidrogjen i lëngët.
Hidrogjen i rëndë. Atomi i hidrogjenit. Djegia e
hidrogjenit. Vetitë fizike dhe kimike të hidrogjenit.
Bombë me hidrogjen.
HIDROKARBUR
Bashkim kimik që përbëhet vetëm prej karbonit dhe
hidrogjenit, karburi i hidrogjenit; vet. sh. klasa e
bashkimeve të tilla kimike, ku bëjnë pjesë nafta,
benzina, vajguri, bitumi, parafina, kauçuku etj.
Hidrokarbur i thjeshtë (natyror). Hidrokarbur i ngopur
(i pangopur). Përzierje hidrokarburesh.
HIDROKSID
Trup që del nga bashkimi kimik i oksidit të një metali me
ujin. Hidroksidi i aluminit (i potasit, i natriumit, i
magnezit, i kalciumit, i hekurit, i zinkut). Hidroksidet e
metaleve.
HIDROLIZË
Zbërthimi i bashkimeve joorganike me anë të ujit ose i
bashkimeve organike me anë të acideve a të alkaleve
të holluara me ujë. Hidroliza e kripës (e celulozës, e
amidonit). Metoda e hidrolizës. I bëj hidrolizën.
INORGANIK
Joorganik
Fjalor Kimik H - I
HALOGJEN
Secili nga katër elementet kimike (jodi, klori, fluori,
bromi) që, kur bashkohen me hidrogjenin, japin acide të
paoksigjenuara dhe që gjenden në natyrë vetëm si
kripëra; në sh. grupi i këtyre elementeve kimike. Grupi i
halogjenëve.
HEKUR
1. Metal i rëndë, me ngjyrë hiri në të
argjendtë, që farkëtohet e punohet mirë, përdoret në
teknikë e në industri dhe, kur bashkohet me karbon, jep
çelik ose gizë (simboli Fe); emërtim i përgjithshëm për
çeliqet që kanë pak karbon; prodhim a diçka tjetër që
del prej këtij metali.
2. Kripa e këtij metali. Barna me hekur. Spinaqi
ka shumë hekur.
HELIUM
Element kimik, gaz i plogët, shumë i lehtë, i tejdukshëm,
pa shije e pa erë, që nuk digjet dhe që është mjaft i
rrallë në atmosferë (simboli He). Balonë me helium.
HERBICID
Lëndë kimike helmuese (pluhur ose lëng), që përdoret
për të zhdukur barërat e këqija në arat e mbjella etj.
Herbicidi i grurit. Herbicidet e kullotave. I spërkasin
me herbicide.
HIDRAT
Hidroksid
HIDROGJEN
Elementi më i lehtë kimik, zakonisht në trajtën e një gazi
pa ngjyrë, pa erë e pa shije, që, kur bashkohet me
oksigjenin, formon ujin (simboli H). Hidrogjen i lëngët.
Hidrogjen i rëndë. Atomi i hidrogjenit. Djegia e
hidrogjenit. Vetitë fizike dhe kimike të hidrogjenit.
Bombë me hidrogjen.
HIDROKARBUR
Bashkim kimik që përbëhet vetëm prej karbonit dhe
hidrogjenit, karburi i hidrogjenit; vet. sh. klasa e
bashkimeve të tilla kimike, ku bëjnë pjesë nafta,
benzina, vajguri, bitumi, parafina, kauçuku etj.
Hidrokarbur i thjeshtë (natyror). Hidrokarbur i ngopur
(i pangopur). Përzierje hidrokarburesh.
HIDROKSID
Trup që del nga bashkimi kimik i oksidit të një metali me
ujin. Hidroksidi i aluminit (i potasit, i natriumit, i
magnezit, i kalciumit, i hekurit, i zinkut). Hidroksidet e
metaleve.
HIDROLIZË
Zbërthimi i bashkimeve joorganike me anë të ujit ose i
bashkimeve organike me anë të acideve a të alkaleve
të holluara me ujë. Hidroliza e kripës (e celulozës, e
amidonit). Metoda e hidrolizës. I bëj hidrolizën.
INORGANIK
Joorganik
Fjalor Kimik H - I
No comments:
Post a Comment