Fjalori i Kimise - S

Fjalori i Kimise - S

SAPUN

1.Lëndë e prerë në kallëpe ose lëng i trashë a pluhur, 

që përftohet duke zier sodën me yndyrë, tretet lehtë në 

ujë dhe përdoret për të larë trupin, rrobat etj.; një kallëp 

prej kësaj lënde. Sapun i fort (i lëngshëm). Sapun 

rrobash (teshash). Sapun fytyre (tualeti). Sapun rroje. 

Sapun pluhur. 

2.Kripëra të acideve yndyrore të larta.

SAPUNËZIM

Reaksion kimik, gjatë të cilit lëndët e yndyrshme 

shpërbëhen në glicerinë dhe në acide yndyrore.

SAPUNËZOHET

Shndërrohet në sapun një yndyrë, kur valohet me 

sodë kaustike a me lëndë alkaline.

SAPUNËZOJ

Shndërroj yndyrat në sapun, duke i valuar me sodë 

kaustike a me lëndë alkaline.

SAPUNËZUES

Që përdoret për të shndërruar yndyrat në sapun. 

Lëndë sapunëzuese. 

SAPUNËZUESHËM

Që mund të shndërrohet në sapun. Yndyra të 

sapunëzueshme. 

SASIOR

Analizë sasiore, studim i përbërjes së një lënde, 

duke përcaktuar sasinë e elementeve që përbëjnë. 

SERI

Varg trupash të përbërë, me prejardhje njëri 

nga tjetri dhe me një formulë kimike bazë të 

përbashkët

SILIC

ometal që paraqitet si pluhur me ngjyrë hiri ose në 

trajtë kristalesh të forta, por të thërrmueshme dhe që 

është shumë i përhapur në tokë si përbërës kryesor i 

mineraleve dhe i shkëmbinjve. Kristale të silicit. 

SINTETIZOHET

Përftohet me anë të sintezës kimike. 

Sintetizohet një lëndë në gjethet e bimës.

SINTEZË

rocesi me anën e të cilit prodhohen lëndë të 

ndryshme kimike nga bashkimi i elementeve ose i 

përbërësve të tyre më të thjeshtë. Sinteza e ujit. 

Përgatitja e një acidi me anën e sintezës. 

SISTEM

Sistemi periodik i elementeve.

SODË

Sodë kaustike.

SOLUCION

Tretësirë. Solucion i holluar (i përqendruar). Përgatit 

një solucion. E zhyti në solucion. 

SQUFUR

Element kimik, jometal, shumë i përhapur në natyrë, me 

ngjyrë të verdhë si të limonit, i thërrmueshëm, që ndizet 

lehtë e kur digjet lëshon erë të rëndë dhe që përdoret 

gjerësisht në industrinë kimike, në mjekësi etj. Squfur 

pluhur. Avuj squfuri. Lule squfuri squfur i bluar imët, që 

përdoret për të luftuar sëmundjet e hardhive. Spërkat 

me squfur. 

SULFAT

Kripë e acidit sulfurik me një element tjetër. Sulfat 

bakri. Sulfati i amonit. Spërkatin bimët me sulfat. 

Plehërojnë tokën me sulfat potasi. 

SULFUR

Mineral i përftuar nga bashkimi i squfurit me një 

metal ose me një element tjetër. Sulfuri i zinkut (i 

bakrit, i karbonit). 

SULFURIK

Që ka në përbërjen e vet squfur dhe oksigjen në 

përpjesëtime të caktuara. Acid sulfurik lëng pa ngjyrë, 

si i yndyrshëm, që ka aftësi shumë të madhe gërryese 

dhe që përdoret për qëllime të ndryshme në industri. 

SULFURIM

Veprimi sipas kuptimit të foljes sulfuroj.Sulfurimi i 

kauçukut. Sulfurimi i metalit për t`u shtuar 

qëndrueshmërinë veglave.

SULFUROJ

Përpunoj diçka me squfur; i shtoj squfur një lënde 

për t'i dhënë disa veti të tjera a për t’i ndryshuar vetitë. 

Sulfurojnë metalin. Sulfurojnë kauçukun.

SULFUROR

Që ka natyrën e squfurit, që ka të bëjë me squfurin. 

Avuj sulfurorë. Anhidrit sulfuror gaz pa ngjyrë, me erë 

të rëndë, që përdoret në industri, në përgatitjen e acidit 

sulfurik etj.

Fjalori i Kimise - S