Lista e makinerive M

MIKROSKOP

Mjet optik i përbërë prej disa thjerrëzash të fuqishme, i

cili përdoret për të zmadhuar ose për të parë trupa të

vegjël që nuk mund të shihen vetëm me sy. Mikroskop

elektronik aparat optik shumë i fuqishëm, që zmadhon

deri në një milion herë. Shoh me (në) mikroskop.

MOTOÇIKLETË

Mjet i shpejtë udhëtimi, i ngjashëm me biçikletën,

zakonisht me dy rrota që vihet në lëvizje me anë të një

motori me djegie të brendshme.

MPREHËSE

1. Mjet i vogël dhe i thjeshtë në trajta të ndryshme, që

ka të mbërthyer një teh dhe që përdoret për të mprehur

lapsat. Mprehëse lapsash.

2. Limë metali ose guri që shërben për të mprehur thika

etj; grihë. Mprehëse guri. Mprehëse kose.

MAGNETOFON

Aparat i posaçëm me shirit magnetik për regjistrimin dhe

riprodhimin e tingujve. Magnetofon dore (me bateri).

Shirit magnetofoni. Këngë (muzikë, bisedë) e

regjistruar në magnetofon.

MANOMETËR

Aparat që shërben për të matur presionin e gazeve a të

lëngjeve që ndodhen në një enë ose në një hapësirë të

mbyllur. Manometër metalik (termik). Manometër regjistrues.

Manometër me lëng (me zhivë). Manometër vaji. Shigjeta e

manometrit.

MARRËS

Aparat ose mjet tjetër teknik që merr një formë të

caktuar energjie dhe e shndërron në një formë tjetër;

radiomarrëse. Marrësi i valëve. Marrësi i energjisë

elektrike. Marrësi i rrymës. Marrësi i nxehtësisë.

Aparat marrës. Antenë marrëse.

MEGAFON

Aparat i posaçëm në trajtë hinke që shërben për të

forcuar zërin a për ta përhapur atë në largësi;

altoparlant. Megafonat e shesheve (e rrugëve).

Fliste me megafon.

MEKANIZËM

Tërësi veglash që përbëjnë një makinë, një

aparat etj. ose një pjesë të tyre, me një ndërtim të

brendshëm e me lidhje të tillë që të vënë në lëvizje

njëra-tjetrën; ndërtimi i brendshëm i një makine, i një

aparati etj. dhe mënyra si punon. Mekanizëm i thjeshtë

(i ndërlikuar). Mekanizëm vetëlëvizës. Mekanizmi i

orës. Mekanizmi i shkrepjes (së armës). Punon si një

mekanizëm.

MIKROFON

Aparat i posaçëm që shndërron lëkundjet tingullore në

lëkundje elektrike dhe që shërben për të përforcuar

zërat e për t'i përçuar në largësi.

MIKROSKOP

Mjet optik i përbërë prej disa thjerrëzash të fuqishme, i

cili përdoret për të zmadhuar ose për të parë trupa të

vegjël që nuk mund të shihen vetëm me sy. Mikroskop

elektronik aparat optik shumë i fuqishëm, që zmadhon

deri në një milion herë.

MINAKËRKUES

Që shërben për zbulimin e minave të fshehura.

Aparat minakërkues

MINALËSHUES

1. Aparat i posaçëm që vendoset në anije për lëshimin e

minave në det.

2. Armë zjarri që shtie me mina.

MINAZBULUES

Që shërben për zbulimin e minave në vendet e

minuara. Aparat minazbulues.

MORS

Aparat telegrafik që përdoret për transmetimin e njoftimeve me

anë të këtij kodi a alfabeti. Sinjalet e morsit. E japin me mors.

MELICË

Përdorëse e posaçme prej druri për të rrahur lirin;

kopan liri.

MIZAVRASËS

Përdorëse e përbërë

nga një shkop që kanë majë një copë lëkurë të hollë a

llastikë dhe që shërben për të vrarë miza.

MPREHËS

Që shërben për të mprehur vegla a përdorëse të

ndryshme. Makinë mprehëse. Gur mprehës.

MEKANIZIM

Pajisje e plotë ose e pjesshme e prodhimit me makina

e me mekanizma të ndryshme që zëvendësojnë punën e

dorës. Mekanizim i plotë (i pjesshëm).

Shkalla e mekanizimeve. Zgjerimi i mekanizimeve.

MASHË

Përdorëse hekuri, zakonisht me dy krahë të gjatë e

me maja të kthyera, që përdoret për të kapur thëngjij të

ndezur ose për të përpushur zjarrin.

MATËS

Çdo vegël a mjet që përdoret për të matur diçka;

njehsor. Matës elektrik. Matës i ujit (i karburantit, i energjisë

elektrike). Matësi i nxehtësisë termometri. Matësi i

gazit gazmatës. Matësi i presionit barometri. Matësi i

reshjeve. Vegël matëse.

MBATHË

Një copë dërrasë a metal që përdoret si arnë për të

përforcuar ose për të arnuar diçka (zakonisht një vegël

a një orendi)

MBYLLËSE

Makinë mbyllëse; mjet a vegël për të mbyllur diçka.

MENGENE

Vegël prej druri a prej metali, me një mbajtëse si darë e

madhe, që përdoret për të shtrënguar diçka që të mos

lëvizë kur e sharrojmë, e limojmë ose e punojmë.

Mengene druri (hekuri).

MESKALL

Vegël e posaçme si limë e vogël me kokë çeliku, që

përdoret nga argjendarët për t`i dhënë shkëlqim arit e

argjendit (zakonisht sendeve prej filigrani).

MËNGËR

1. Vegël e posaçme për të shtypur ullinjtë për vaj.

2. Enë druri si govatë, që shërben për të shtrydhur në

të rrushin.

3. Kopan për të rrahur lirin, melicë.

MISTRI

Vegël e metaltë në trajtën e një lopatëze trekëndëshe

dhe me një dorëz të shkurtër prej druri, me të cilën

muratorët marrin e sheshojnë llaçin kur bëjnë mur, kur

suvatojnë etj. Punon me mistri. E shtrojnë llaçin me

mistri.

MJET

Vegël, send, makinë, tërësi pajisjesh etj., që shërben

për të bërë një punë, për të kryer një veprim a

veprimtari, për të udhëtuar etj.; çdo gjë që përdoret për

të bërë një punë. Mjet i thjeshtë. Mjete shkollore. Mjete

mbrojtëse. Mjete tokësore (detare, ajrore). Mjetet

luftarake (e motorizuara). Mjetet e punës. Mjetet e

transportit (e komunikacionit). Mjetet e lundrimit (e

udhëtimit). Mjetet e mësimit. Mjetet e peshimit (e

matjes).

MOTOVILE

Vegël prej druri a prej kallami, me biga në të dyja skajet

ose me një bigë në njërin skaj dhe me një kunj të

lëvizshëm në tjetrin, e cila përdoret për t'i mbështjellë në

shkul fijet e leshit a të pambukut; qerthull.

MUJZË

Vegël, me të cilën qeleshepunuesi rreh plisin për ta

bërë qeleshe.

MULLAFARË

Shufër e trashë që e përdorin argjendarët si vegël për

të zgjeruar a për të ngushtuar rrethin e unazave.

MULLI

1. Makinë e thjeshtë për të bluar drithë, që përbëhet

nga pajisje të ndryshme, si edhe nga dy gurë të

mëdhenj, të sheshtë e të rrumbullakët, të vënë njëri mbi

tjetrin, nga të cilët i sipërmi lëviz me anë të fuqisë së ujit,

të erës a me motor; ndërtesa me një makinë të tillë ku

bluhet drithi. Mulli drithi. Mulli me ujë (me erë, me motor).

2. Vegël e posaçme, që zakonisht vihet në lëvizje me

dorë dhe shërben për të bluar kafe, pipër etj. Mulli

dore. Mulli kafeje (piperi, orizi).

3. Pjesë e revoles, në trajtën e një cilindri e me vende të

caktuara për fishekët, e cila rrotullohet pas çdo

shkrehjeje për të sjellë në grykë fishekun e radhës.

MAGJE

Enë e drunjtë si govatë, ku ngjishet e punohet brumi

për të bërë bukë; sasia e brumit sa nxë kjo enë; bukët

që dalin nga ky brumë. Magjja e bukës. Një magje

bukë. Zë brumë (gatuaj) në magje.

MANGALL

Enë prej metali, si legen me këmbëza, ku ndizet qymyr

druri ose mbahet prush për t'u ngrohur. Ndez

mangallin. Rrinin rreth mangallit.

MASHTËR

Enë e thellë prej druri si kupë; pjatë e thellë prej druri.

MASHTRAPË

Enë me një vesh, zakonisht prej metali, që përdoret për

të pirë ujë, qumësht etj. Mashtrapë teneqeje (alumini,

druri). Piu një mashtrapë ujë (qumësht, dhallë).

MATARA

1. Enë e madhe prej teneqeje, me grykë të gjerë e me

kapak, që përdoret zakonisht për të mbajtur qumësht.

Matara pesëlitërshe (dhjetëlitërshe). Matara me

qumësht

(me dhallë). Matara me vajguri.

2. Pagur. Vari mataranë në sup. Pinë me matara.

MESORE

Tepsi a enë tjetër me madhësi mesatare.

MËNGËR

Enë druri si govatë, që shërben për të shtrydhur në të rrushin.

MËTANË

Enë e madhe prej druri, në të cilën shtypet rrushi, gaviç.

MËTI

Enë druri e gjatë dhe e ngushtë në të cilën rrahim

qumështin ose kosin për të nxjerrë gjalpin, tundës.

MJELCË

Enë për qumështin kur mjelim bagëtinë; vedër.

MUSLLUK

Lëfyt i metaltë, që hapet e mbyllet, i cili vihet në anë ose

në fund të një ene për të nxjerrë prej saj ujin a ndonjë

lëng tjetër; enë teneqeje me këtë lëfyt, në të cilën

mbajnë ujë për të larë duart, për të larë pjatat etj.

MAKINË

Mjet i përbërë nga një tërësi pjesësh a veglash, që

vihet në lëvizje me rrymë elektrike ose me lëndë

djegëse dhe që shërben për të kryer një punë të

caktuar, për të nxjerrë një prodhim duke përpunuar

lëndë të parë, për të shndërruar një lloj energjie në një

lloj tjetër etj.; mjet i përbërë prej disa pjesësh që vihet

në veprim zakonisht me dorë për punë të ndryshme.

Makinë bujqësore. Makinë mbjellëse (korrëse,

shirëse, kositëse, grirëse). Makinë qepëse. Makinë

larëse (tharëse, fshirëse). Makinë llogaritëse. Makinë

elektrike (kibernetike). Makinë me avull (me motor).

Makina e blojës. Makinat e tezgjahut (e ngjyrosjes).

Makinë shkrimi. Makinë rroje. Makinë për grirjen e

mishit.

MBARTËS

Mjet, makinë ose çdo gjë tjetër që shërben për të

mbartur diçka.

MBJELLËSE

Që shërben për të mbjellë fara ose fidanë. Makinë mbjellëse.

MBLEDHËS

Që shërben për të mbledhur diçka në një vend.

Makinë mbledhëse, makinë që përdoret për të mbedhur kashtën

MBLEDHËSE

Makinë për të mbledhur numra.

MBUSHËSE

Makinë që shërben për të mbushur diçka. Mbushëse

automatike.

MBYLLËS

Makinë mbyllëse; mjet a vegël për të mbyllur diçka.

Mbyllëse shishesh (kavanozash).

METALPUNUES

Që përdoret për punimin e metaleve ose të sendeve

prej metali. Makinë metalpunuese.

MINAMBJELLËS

Makinë minambjellëse, makinë që shërben për të vendosur në

tokë shumë mina radhë-radhë, duke i mbuluar ato me dhe.

MJELËSE

Makinë mjelëse, makinë që përdoret për të mjelë bagëtinë.

MJET

Vegël, send, makinë, tërësi pajisjesh etj., që shërben

për të bërë një punë, për të kryer një veprim a

veprimtari, për të udhëtuar etj.; çdo gjë që përdoret për

të bërë një punë. Mjet i thjeshtë. Mjete shkollore. Mjete

mbrojtëse. Mjete tokësore (detare, ajrore). Mjetet

luftarake (e motorizuara). Mjetet e punës. Mjetet e

transportit (e komunikacionit). Mjetet e lundrimit (e

udhëtimit). Mjetet e mësimit. Mjetet e peshimit (e

matjes).

MONOTIP

Makinë radhitëse, që i derdh shkronjat veç e veç e në

grupe sipas fjalëve dhe jo në rreshta tërësorë si linotipi.

MOTOR

Makinë e posaçme që punon me lëndë djegëse, me

energji elektrike etj. dhe vë në lëvizje makina të tjera,

aparate e mjete të ndryshme (duke shndërruar çdo lloj

energjie në energji mekanike). Motor elektrik. Motor

reaktiv. Motor dizel. Motor me djegie të brendshme

(me naftë, me benzinë, me avull). Motori i veturës (i

aeroplanit, i traktorit)

MPREHËS

Që shërben për të mprehur vegla a përdorëse të

ndryshme. Makinë mprehëse. Gur mprehës.