Llojet e veglave A

AEROPLAN

Mjet fluturues, zakonisht me krahë, që

punon me motor dhe që përdoret për udhëtime, për

qëllime ushtarake etj.; avion. Aeroplan reaktiv.

Aeroplan dymotorësh (katërmotorësh). Aeroplan

ushtarak (gjuajtës, bombardues... ). Aeroplan

udhëtarësh (transporti).

AEROSTAT

Mjet fluturimi, si rruzull i madh, i mbushur me gaz më të

lehtë se ajri, që ngrihet e qëndron për një kohë të gjatë

lart në hapësirë. Aerostat vrojtimi. Koshi i aerostatit.

ALKOOLMATËS

Mjet i posaçëm që shërben për të matur sasinë e

alkoolit në një lëng

ANIJE

Mjet i madh lundrimi, që përdoret për të mbartur

nëpër ujë mallra e njerëz, për peshkim, për qëllime

ushtarake etj. Anije tregtare (ushtarake). Anije

akullthyese (aeroplanmbajtëse, vajgurmbajtëse). Anije

udhëtarësh (transporti). Anije peshkimi. Anije me avull

(me vela, me motor).

ARMË

Mjet lufte që shërben për të sulmuar a për t'u

mbrojtur; mjet që përdoret për të goditur, për të vrarë a

për të dëmtuar njerëz e kafshë. Armë të rënda (të

lehta). Armë e ftohtë

ASHENSOR

Mjet i mekanizuar që shërben për të ngjitur e për të

zbritur njerëz dhe sende në një ndërtesë shumëkatëshe

ose në një minierë. Ashensor elektrik. Ashensor

miniere.

AUTOMJET

Mjet i pajisur me motor, që shërben për mbartjen e

udhëtarëve ose të mallrave në rrugë tokësore;

automobil, makinë.

AJËRFTOHËS

Aparat i posaçëm për ftohjen e ajrit.

AJËRNGROHËS

Aparat i posaçëm për ngrohjen e ajrit.

AJËRNXJERRËS

Aparat i posaçëm për nxjerrjen e ajrit në sistemet e ngrohjes.

AKUMULATOR

Aparat i posaçëm me pllakëza plumbi të zhytura në një

lëng me acid sulfurik, që shërben për grumbullimin dhe

për ruajtjen e energjisë elektrike. Akumulator elektrik.

Akumulatorë makinash. Bateri akumulatorësh. Acid

akumulatorësh. Ngarkoj akumulatorin.

AKUSTIK

Që ka të bëjë me dëgjimin e tingujve, dëgjimor;

që ka të bëjë me akustikën, zanor. Aparat akustik.

ALTOPARLANT

Aparat, zakonisht në trajtë hinke, që shërben për të

përforcuar tingujt e për t'i përhapur larg. Altoparlanti i

radios (i televizorit). Altoparlantët e rrugëve. Flas me

altoparlant. Dëgjoj nga altoparlanti.

AMPERMETËR

Aparat i posaçëm që shërben për të matur fuqinë e

rrymës elektrike.

APARAT

Mjet, pajisje e përbërë prej pjesësh të imëta e të

punuara me përpikëri, që përdoret për matje, në

laborator, në mjekësi, në radioteknikë e për punë të

tjera të ndryshme. Aparat marrës (dhënës). radio.

Aparat matës (ftohës, larës). Aparat fotografik

(kinematografik, telefonik). Aparat ndriçimi (projektimi).

AUTOKINEMA

Automjet i pajisur me aparat projektimi për të shfaqur

filma zakonisht në vende të hapura.

AVULLMATËS

Aparat për matjen e sasisë së avullit që prodhohet ose

që kalon nëpër gypa.

AJËRSHPËRNDARËSE

Pajisje në trajtë kafazi prej dërrasash të holla, mbi të

cilën hidhet bari i njomë për t'u tharë me rrymë ajri.

AMORTIZATOR

Pajisje ose pjesë e posaçme, që shërben për të zbutur

forcën e goditjeve ose të lëkundjeve në makinat,

aparatet, armët etj. Amortizatorët e makinës (e topit).

Amortizator me vaj. Susta e amortizatorit.

ANTENË

Përçues i lidhur me radion, me televizorin a

me një pajisje tjetër, i cili shërben për të përhapur ose

për të kapur valë elektromagnetike. Antenë marrëse

(dhënëse). Antenë e jashtme (e brendshme). Antenë

radioje (televizori). Radio pa antenë. Vë (ngre) antenën.

APARAT

Mjet, pajisje e përbërë prej pjesësh të imëta e të

punuara me përpikëri, që përdoret për matje, në

laborator, në mjekësi, në radioteknikë e për punë të

tjera të ndryshme. Aparat marrës (dhënës). radio.

Aparat matës (ftohës, larës). Aparat fotografik

(kinematografik, telefonik). Aparat ndriçimi (projektimi).

ARMATURË

Pajisje, vegla dhe pjesë të vogla të makinave e

të aparateve, që shërbejnë për të punuar mirë këto.

Armatura e automjetit. Armatura e anijes.

AUTOMATIK

Mekanizëm i posaçëm që vë në lëvizje një

makinë ose një pajisje pa ndërhyrjen e drejtpërdrejtë të

njeriut; automat. Automatiku i ndërruesit të dritave.

Automatiku i frenave të dorës.

AJËRMATËS

Që shërben për të matur ajrin (për aparate, mjete).

Aparat ajërmatës. Vegël e posaçme, që shërben për

matjen e dendësisë së ajrit ose të trupave të tjerë të gaztë.

AJKËMATËS

Vegël e posaçme për të matur sasinë ose dendësinë e

ajkës në qumësht.

AJKËTORE

Vegël e posaçme, që përdoret për t'i marrë ajkën

qumështit.

ALET

1. Vegël; mjet i thjeshtë pune. Aletet e punës. Aletet e

rrojës. Aletet e farkëtarit.

2. Pajisje për luftë ose për gjah, armë.

ALMISE

1. Mjet i thjeshtë pune; vegël bujqësore. Almiset e

bujkut. Almiset e punës (e shtëpisë). Almiset e luftës.

mjete të thjeshta prej druri, që përdoreshin gjatë

sulmit kundër kështjellave. Ndreq (bëj) almise.

2. Pjesë e një vegle, e një mjeti pune a e një mekanizmi.

Almiset e vegjës (e parmendës, e zgjedhës). Almiset e mullirit.

Almise qesh.

ARRËTHYESE

Vegël si darë, që përdoret për të thyer arra.

AKUARIUM

1. Enë qelqi, ku mbahen kafshë dhe bimë uji për studim

ose për zbukurim. Akuarium me peshq. I ndërroj ujin

akuariumit.

2. Ndërtesë e posaçme me dritare të mëdha xhami, ku

mbahen kafshë dhe bimë uji për t'i studiuar dhe për t`i

parë vizitorët. Akuariumi i qytetit.

AKULLMBAJTËSE

Enë e posaçme që mbushet me akull për të mbajtur në

të ftohtë sende të ndryshme, arkë akulli. Ruaj (mbaj) në

akullmbajtëse.

ALUMINE

Pjatë ose enë tjetër prej alumini.

APLLADHE

Enë e nderë, zakonisht prej bakri, që përdoret si tabaka

ose për të nxjerrë ushqime të thata.

AUTOKLAVË

Enë krejt e mbyllur, në të cilën me anë të trysnisë së

lartë të avullit ose të temperaturës së lartë sterilizohen

veglat mjekësore e sende të tjera, kryhen procese

teknologjike etj. Autoklavë për sterilizim.

AUTOMAT

Makinë ose aparat që punon vetë me anë të një

mekanizmi të posaçëm, pa pjesëmarrjen e drejtpërdrejtë

të njeriut. Automatë elektrikë. Automati i tharjes.

Automat me gaz. Pajis me automat.

AUTOMJET

Mjet i pajisur me motor, që shërben për mbartjen e

udhëtarëve ose të mallrave në rrugë tokësore;

automobil, makinë.

AUTOMOBIL

Automjet me madhësi e forma të ndryshme (si autobusi,

kamioni, vetura etj.), që shërben për mbartjen e

udhëtarëve ose të mallrave, për gara sportive etj.;

makinë. Automobil sportiv. Automobil udhëtarësh. Buria

e automobilit. Rrugë automobili. Uzinë automobilash.

AUTOZJARRFIKËSE

Automjet me pajisjet e nevojshme për të shuar zjarret,

makinë zjarrfikëse.