A
1. Përdoret për të shprehur habi kur
ndodhemi papandehur
përpara një të papriture; ah. A, kush
qenka!
2. Përdoret për të theksuar shprehjen e
gëzimit të kënaqësisë, të
miratimit etj.; ah. A, sa e bukur qenka!
3. Përdoret kur shprehim zemërim,
urrejtje, qortim, dhembje,
keqardhje etj.; ah.
A, sa më dhemb! A, në të zënça!
4. Përdoret për të shprehur mospërfillje,
ironi, qesëndi ose
kundërshtim, pakënaqësi për dikë a diçka
që nuk e miratojmë. A,
mos e pyeti. A, jo, nuk jam në një mendje
me ty. A, këtë dashke ti!
5. Përdoret kur i drejtohemi një njeriu
zakonisht të afërt a të
njohur, me fjalë a me shprehje që kanë
ngjyrime emocionale.
Mirë, a derëbardhë! Ç`u bëre, a i vrarë!
Mirë, a të keqen nëna!
6. Përdoret kur kujtohemi papritur për
diçka gjatë bisedës me
dikë; aha. A, po, m'u kujtua.
AFERIM
Të lumtë. Aferim të qoftë!
AH
1. Përdoret kur shprehim dhembje,
pikëllim, dëshpërim etj. Ah, sa
me dhemb! Ah, ç`me gjeti!
2. Përdoret për të përforcuar shprehjen e
kënaqësisë, të gëzimit,
të admirimit etj.; a. Ah, sa mirë! Ah, sa
bukur! Ah, sa i lumtur jam!
3. Përdoret kur shprehim zemërim,
kërcënim etj. ose frikë, habi;
a. Ah, sa me trembe! Ah, ti qenke! Ah, në
të zënça!
4. Përdoret për të theksuar shprehjen e
kundërshtimit, të
mospranimit. Ah, jo! Ah, gjer këtu!
5. Përdoret kur shprehim një mendim që na
vjen papritur ose
diçka që na kujtohet aty për aty në
bisedë e sipër; a. Ah, për pak
harrova! Ah, po, m`u kujtua.
AHA
1. Përdoret kur kujtohemi papritur për
diçka ose kur duam të
tregojmë menjëherë se e kuptuam për se
bëhet fjalë (gjatë
bisedës me dikë). Aha, me erdhi ndër
mend! Aha, tani e kuptova!
2. Përdoret për të shprehur mospërfillje,
dyshim a mosbesim;
ëhë. Aha, s'na doli gjë!
3. iron. Përdoret kur duam të theksojmë
se është e pamundur të
kryhet diçka, se është e kotë të
shpresosh për të arritur diçka.
Aha, nuk e arriti dot!
ALILLUJA
Pasthirrmë lavdëruese, që shqiptohej pas
disa këngëve e
lutjeve sipas dogmës në shërbesat e
krishtera.
ALO
Fjalë që shqiptojmë kur thërresim dikë
ose kur na flet dikush në
telefon, për të treguar se po dëgjojmë.
ALLAH
Përdorej për të shprehur habi, çudi ose
frikë, tmerr.
AMAN
1. Përdoret për të shprehur një lutje ose
për të kërkuar falje a
mëshirë; të lutem. Aman, mos ma kujto!
Aman, mos e qorto këtë
radhë! Aman, mos e godit!
2. Përdoret për të përforcuar shprehjen e
pakënaqësisë për
diçka ose për qesëndi. Aman, sa i keq që
është! E shau, po
aman se ç`e mori pastaj!
ANI
Përdoret në krye të vargjeve në këngët
popullore si
thirrje dhe si mjet plotësues poetik,
ashtu si edhe; hajde, hej, e
po. Ani mora rrugën, nëno, për në Pukë!
Ani ç`paska qafën si
gastare!
BAH
Përdoret për të shprehur kundërshtim ose
mosbesim për diçka
që nuk mund të bëhet a që nuk mund të
jetë ashtu si thuhet;
përdoret për të shprehur habi. Bah, nuk
bën! Bah, ç`janë ato që
thua! Bah, si fryn era!
BERIHA
Përdoret si thirrje për ndihmë në rast
rreziku.
BOBO
1. Përdoret kur shprehim keqardhje,
dhembje ose vuajtje për një
fatkeqësi; bubu, oh. Bobo, ç`e gjeti!
Bobo, ç`u rrëzua! Bobo, i
shkreti ai!
2. Përdoret kur shprehim habi para një të
papriture ose për diçka
jo të zakonshme; obobo. Bobo, sa thellë
qenka! Bobo, sa shumë
male! Bobo, sa e paska kokën!
3. Përdoret kur shprehim shqetësim për
diçka të papëlqyeshme
që mund të ndodhë, frikë para një rreziku
etj.; obobo, bubu.
Bobo, kush i del atij përpara!
4. Përdoret kur shprehim mërzi ose kur
nuk kemi dëshirë për të
bërë diçka. Bobo, kush ia hyn asaj pune.
BRE
1. Përdoret kur i drejtohemi dikujt, kur
thërresim dikë, me kuptimin
«ore». Folni, bre shokë! Mos u nxitoni,
bre burra! I the, bre,
kush jam?
2. Përdoret për të përforcuar shprehjen e
një habie, të një çudie,
të një kënaqësie etj. Bre, sa shumë
paska! Bre, po ç`është kjo?!
Bre, bre, sa më çuditi!
BU.
Përdoret kur shprehim çudi a shqetësim
ose kundërshtim për diçka të
papritur a të papranueshme; bah; bubu.
Bu, tashti natën!
BUBU
Përdoret kur shprehim pikëllimin a një
brengë, një shqetësim të
madh ose keqardhjen e thellë për dikë a
për diçka që na vjen e
papritur; bobo. Bubu, mor kurbet i zi!
BUJRËM
Urdhëro!, urdhëroni! (kur ftojmë dikë të
hyjë në shtëpi, të ulet për
të ngrënë etj.).
BUKURI
Mrekulli, shumë mirë.
Fjalori i Pasthirrmave
No comments:
Post a Comment