Fjalor gjeografik
I - M
ISTËM
Rrip i ngushtë dheu midis dy
detesh, midis dy liqenesh etj., që bashkon një tokë me një tjetër. Lidhen me
istëm (dy kontinente ose dy vende). Kalon përmes istmit.
JUG
Pika e horizontit që është
përkundrejt veriut; drejtimi në të kundërt të veriut, ana që është në të
djathtë kur kthehemi me fytyrë nga lind dielli. Në jug të qytetit (të
fshatit).Me dritare nga jugu. Fryn (vjen) nga jugu. Sheh nga jugu.
Poli
i Jugut pika më jugore e rruzullit tokësor.Rrethi Polar i Jugut.
Amerika e Jugut. Në jug të vendit.
JUGOR
Që gjendet në jug të diçkaje;
që është i viseve të cilat ndodhen në jug; i jugut. Pjesa (ana) jugore. Skaji
jugor. Poli Jugor. Gjysmërruzulli Jugor.
Tropiku Jugor. Gjerësia gjeografike jugore. largësia e një vendi nga Ekuatori
në drejtim të Polit të Jugut. Pika më jugore.
KANAL
Pjesë e ngushtë në det midis dy
brigjeve të afërta. Kanali i Korfuzit. Kanali i Otrantos.
KARSTIK
Që përbëhet nga gurë gëlqerorë,
me gropa e me shpella etj.; që përmban gëlqere. Zonë (pllajë) karstike. Gurë
karstikë.
KEP
Breg shkëmbor që zgjatet në
det, hundë toke në det. Kepi i Rodonit. Kepi i Gjelbër.
KODRINOR
Liqen kodrinor. liqen që është
formuar në një zonë kodrinore nga grumbullimi i ujit në vende ku janë shembur
tavanet e shpellave.
KONTINENT
Pjesë shumë e madhe e rruzullit
tokësor, e rrethuar nga të gjitha anët ose pothuajse nga të gjitha anët me dete
e oqeane; secila nga pjesët kryesore të steresë në rruzullin tokësor.
Kontinenti më i vjetër. Kontinenti i Evropës (i Azisë, i Afrikës, i Australisë,
i Amerikës, i Antarktidës).
KORE
Korja e tokës, shtresa e fortë
në pjesën e sipërme të rruzullit tokësor.
KRATER
Gryka e vullkanit që vjen si
hinkë, nga ku del e derdhet jashtë lava. Krater i madh. Krateri i vullkanit të
shuar (të pashuar).
LARTËSIRË
Zonë që është më lart se dyqind
metra mbi nivelin e detit. Lartësirat bregdetare.
LËMSH
Trup qiellor i rrumbullakët,
rruzull. Lëmshi tokësor (diellor). Lëmsh i zjarrtë. Lëmshi i Tokës (i Diellit,
i Hënës).
LINDOR
1. Gjatësi gjeografike lindore.
largësia e një vendi nga ana e lindjes së mesditësit të Grinuiçit.
2. Që fryn nga lindja, që vjen
nga lindja. Erë lindore.
MAGMË
Lëndë minerale e shkrirë dhe e
trashë si brumë, që gjendet në thellësi të Tokës dhe del gjatë shpërthimeve të
vullkaneve.
MASIV
1. Grumbull malesh që shtrihen
gati njësoj në gjatësi e në gjerësi dhe që përbëjnë një njësi më vete të
relievit. Masive shkëmbore. Masivi i Kurveleshit.
2. Hapësirë e gjerë me
karakteristika gjeografike të njëjta: grup pyjesh me një lloj druri, toka të
gjera të mbjella me po atë pemë. Masiv gëlqeror (ranor). Masivi pyjor i
Divjakës. Masive pishe (ahu). Masive vreshtash (ullinjsh, agrumesh).
MBËSHTJELLJE
Shtresë lënde që mbështjell
diçka rreth e rrotull. Mbështjellja ajrore. atmosfera. Mbështjellja ujore.
sipërfaqja ujore e rruzullit tokësor (oqeanet, detet etj.).
MBIPOPULLIM
Gjendja në një vend kur ka
popullsi të tepërt; popullim tej mase. Teoria e mbipopullimit teori
kapitaliste, sipas së cilës popullsia shtohet shumë më shpejt se sa shtohen
mjetet e nevojshme për jetesë dhe prandaj në botë ka njerëz «të tepërt» që
bëhen shkak për varfërinë e që duhen pakësuar me çdo mënyrë.
MEMEC
Hartë memece, hartë pa emra
vendesh, që shërben për të ushtruar nxënësit që t'i gjejnë e t'i shënojnë vetë
këta emra.
MERIDIAN
Mesditës.
MESDITËS
Gjysmërreth i përfytyruar në
sipërfaqen e Tokës, që bashkon dy polet dhe e pret pingul ekuatorin; vija në
hartë që përfaqëson këtë gjysmërreth; meridian. Mesditësi fillestar (kryesor).
Mesditësit tokësorë. Mesditësi qiellor. astr. rrafshi që kalon nëpër pikën e
zenitit, nëpër qendrën e sferës qiellore dhe nëpër polet e Tokës. Gjatësia e
mesditësit.
MESDHETAR
1. Që ka të bëjë me Mesdheun,
që i përket Mesdheut, i Mesdheut; që laget nga ujërat e Mesdheut; që ka
veçoritë e klimës së Mesdheut. Vendet mesdhetare. Bimësi mesdhetare. Klimë
mesdhetare.
2. Që është nga të gjitha anët
i rrethuar me tokë, i veçuar nga oqeanet (për detet). Dete mesdhetare.
MESËM
Lindja e Mesme.
MËNGË
Pjesë, rrip a degëzim që ndahet
nga një e tërë, që del jashtë ose hyn diku; skaj. Mëngë lumi (përroi). Mëngë
deti. gji deti.
MOÇAL
Vend a fushë me ujë të ndenjur
e me baltë; ligatë, ligatinë, çeptirë.
MORFOLOGJI
Trajta e jashtme dhe ndërtimi i
diçkaje, mënyra si lidhen ndërmjet tyre pjesët përbërëse të saj; shkenca që
studion trajtën dhe ndërtimin e brendshëm të diçkaje. Morfologjia e lumenjve.
Morfologjia e tokës
Fjalor gjeografik
No comments:
Post a Comment