Fjalor Zoologjik
R - S
RABECKË
Harabel. Çerdhe rabeckash. I vogël sa një
rabeckë.
RACË
1. Grup kafshësh, zakonisht shtëpiake, që
kanë tipare e cilësi të përbashkëta të trashëgueshme, të cilat zhvillohen nën
ndikimin e mjedisit dhe përmirësohen me punën e kujdesin e njeriut. Racë e
pastër (e përzier, e mirë, e keqe). Racë kuajsh (lopësh, dhensh, derrash,
pulash ...). Përmirësimi i racës. Kryqëzimi i racës. Nxjerr një racë të re.
2. Grup kafshësh shtëpiake me tipare të
jashtme dhe me cilësi prodhimi shumë të mira, lloj i zgjedhur. Kalë (dele, qen
...) race. Lë (mbaj) për racë.
RENË
Lloj dreri i vendeve veriore me brirë shumë
të degëzuar, që mbahet për qumësht, për mish dhe për të tërhequr rrëshqitëset.
Kope renash. Rene shtëpiake (e egër). Qumësht rene.
RIGASH
Gjeldeti.
RIKAN
Mashkulli i rosës, rosak. Rika e rikani.
RIKË
1. Zog rose, bibë rose; rosë.
2. Pulëdeti.
RINOQERONT
Kafshë gjitare barngrënëse e viseve të
nxehta të Afrikës e të Azisë, me trup të madh e me kokë të zgjatur, që ka në
turi një bri a dy brirë; hundëbri. Rinoqeront afrikan (indian).
RIPËRTYPËS
Që e kthen ushqimin nga stomaku dhe e
përtyp për së dyti në gojë (për disa kafshë si kau, lopa, dhia, delja etj.).
Kafshë ripërtypëse. Gjitarë ripërtypës.
ROSAK
Mashkulli i rosës. Rosak i bardhë (i zi).
ROSË
Shpend uji me qafë të shkurtër, me sqep të
gjerë, të rrafshët e të verdhë dhe me këmbë si pëllëmbë të hapura anash. Rosë e
bardhë (e zezë). Rosë laramane. Rosë shtëpiake. Rosë e egër shpend ujë i egër
me trup më të vogël, me kokë e me qafë të murrme në të kuqe dhe me kurriz të
përhimë; zhytarak. Rosë deti lloj rose me trup më të madh se rosa e zakonshme e
me sqep më të gjatë. Zog (bibë) rose. Vezë (mish) rose. Tufë rosak. Gjuetia e
rosave. Ecën si rosë
RRA
Rre.
RRAJË
Peshk me trup të gjerë, me lëkurë të fortë,
që e ka kokën si të breshkës.
RRAJZË
Glistër, krimb shiu.
RRAXHË
Peshk deti me trup petashuq në trajtë rombi
që ka bisht të hollë e të gjatë.
RRE
Krimb që jeton si parazit në zorrët e
fëmijëve, bubë.
RREMË
Këmbë të rreme, zgjatime që u shërbejnë
disa kafshëve të vogla në vend të këmbëve.
RRËFESHK
Kryeartëz, ferracak.
RRËQEBULL
Kafshë e egër mishngrënëse e ngjashme me
macen, me trup deri një metër të gjatë, me qime të butë, të dendur e me ngjyrë
të murrme lara-lara, me veshë të ngritur e me bisht të shkurtër; luqerbull.
RRËSHAJË
Nepërkë.
RRËSHQANËS
Rrëshqanor
RRËSHQANOR
Zvarranik. Rrëshqanorët tokësorë (ujorë).
RRIME
Krimb shiu. Ishte si rrime.
RRIQËR
Këpushë.
SALAMANDËR
Kafshë e vogël, që jeton në ujë dhe në
tokë, e ngjashme me hardhucën, me bisht dhe me lëkurë të zezë ose me njolla të
verdha; pikëlore. Salamandër e zezë. Bishti i salamandrës.
SALMON
Peshk i madh i deteve të ftohta, me mish të
kuq e të shijshëm, që largohet nga deti e futet në lumenj në kohën e
riprodhimit. Salmon i kripur (i tymosur, i konservuar). Mish salmoni.
SARDELE
Peshk i vogël deti që jeton në tufa të
mëdha, me mish të shijshëm e që përdoret shpesh i konservuar. Sardele në vaj ulliri.
Një kuti sardele. Tufë sardelesh. Gjuetia e sardeles.
SEPJE
Butak deti me trup vezak si qeskë e vogël,
që ka dhjetë brirthë rreth gojës, një guaskë të brendshme dhe një fshikëz me
lëng të zi, të cilin e lëshon për të turbulluar ujin që të mbrohet.
SFUNGJER
Kafshë deti
shumëqelizore me ndërtim të thjeshtë, që rron e ngulur së bashku me të tjerat
në një skelet të lehtë e tërë vrima prej lënde të brirtë ose gëlqerore.
SFURK
Akrep.
SISOR
Gjitar
SKADHINË
Peshk deti i madh, me trup të gjerë e të
shtypur dhe me pendët e gjoksit të mëdha.
SKATHAR
Lloj kandrre e zezë që dëmton vreshtat.
SKIFTER
Shpend grabitqar me sqep të kthyer e me
kthetra të fuqishme, që rron nëpër shkëmbinj; fajkua.
SKILE
Dhelpër.
SKLLOP
Shpend uji i murrmë, i madh sa një pulë.
SKOBUZ
Njilë.
SKORT
Peshk i vogël i ujërave të ëmbla, me trup
të zgjatur dhe të shtypur anash, me kokë të shkurtër e me turi të hollë. Skort
i bardhë gurnec. Skorti i zi.
SKRAPTH
1. Gjarpër helmues me trup të hollë, me
ngjyrë të verdhë në të kuqërremtë dhe me një njollë rrëzë fytit.
2. Kandërr e zezë helmuese, që i ngjan
brumbullit.
SKUMBRI
Peshk deti deri gjysmë metri i gjatë, me
ngjyrë blu të shkëlqyeshme dhe me vija të gjelbra, me mish të bardhë e të shijshëm.
SOKOL
Shpend grabitqar me sqep të kthyer dhe me
krahë e thonj të fuqishëm; petrit.
SORKADH
Kaproll.
SORKADHE
Femra e kaprollit, kaprolle.
SORRAK
Mashkulli i sorrës.
SORRË
1. Shpend me pendë të zeza të ndritshme e
me sqep të kthyer, që ndërton çerdhe nëpër godina të braktisura e mbi drurë të
lartë dhe që dëmton të mbjellat e pemët.
2. Stërqokë.
SOVAL
Kastriq.
SPALCË
Peshk deti me trup të gjerë e të shtypur
anash, me luspa të ndritshme si argjend, me mish të bardhë e të shijshëm; kocë
e vogël.
SPURDHIQ
Spurdhjak.
SPURDHJAK
Trumcak, harabel; zog i vogël në
përgjithësi.
SQEPADRUTH
Qukapik.
SQEPGJATË
1. Shpend i brigjeve të detit me trup
mesatar, me kokë dhe qafë të zezë, me bark të bardhë e me sqep të kuq.
2. Shaptore, shapkë.
SQEPKUQ
Që e ka sqepin në ngjyrë të kuqe. Korb
sqepkuq
SQEPLUGË
Lloj rose e egër me pendë të bardha dhe me
sqep të madh, të gjerë e si lugë, e cila rron zakonisht nëpër këneta.
SQEPTORE
Shaptore, shapkë.
SQEPTRASHË
Zog i ngjashëm me trumcakun, me pendë të
murrme në të kuqërremta, me gushë të bardhë dhe me sqep të trashë e shumë të
fortë.
STËRQOK
Mashkulli i stërqokës.
STËRQOKË
Shpend i familjes së korbave, me trup pak
më të vogël se sorra, me bisht të gjatë, me pendë të zeza në trup e të bardheme
në qafë e në bark; cirikokë. Stërqokë mali.
STRAGË
Kubël në moshën mbi një vit deri në pjekjen
seksuale.
STRUC
Shpend me trup të madh, me krahë pak të
zhvilluar, me qafë e me këmbë të gjata, që vrapon shpejt dhe që rron në
shkretëtira e në stepat e vendeve të nxehta.
SUTË
Femra e drerit, drenushë.
SUVAL
Gjarpër i madh e i trashë që përmendet në
tregimet popullore, në të cilat thuhet se i mbështjell kafshët dhe u zë frymën.
No comments:
Post a Comment