Fjalori i Matematikes F- K
FAKTOR
Një
numër i plotë, me përjashtim të njëshit, me të cilin mund të plotpjesëtohet një
numër tjetër me i madh; numri me të cilin shumëzohet një numër tjetër; secili
nga numrat e shumëzimit që japin së bashku një prodhim. Faktor i njohur (i
panjohur). Faktor i përbashkët. Dyshi, treshi, gjashta dhe nënta janë faktorët
e tetëmbëdhjetës. Zbërthej në faktorë.
FAKTORIZOJ
Gjej
faktorët e një numri, e zbërthej në faktorë të përbashkët. Faktorizoj një
numër.
FIGURË
Pjesë e
një rrafshi, e kufizuar me një vijë të mbyllur; tërësi pikash a vijash të
vendosura në një mënyrë të caktuar. Figurë gjeometrike. Vizatoj (bëj) një
figurë.
FORMULË
1.
Përkufizim i shkurtër e i përpiktë.
2.
Formulë algjebrike (matematikë), shprehje me shkronja që tregon madhësitë dhe
veprimet që duhen kryer me to.
3.
Formulë trigonometrike
FUNDMË
Madhësi
e fundme, madhësi që ndryshon në caqe të caktuara, që nuk është e barabartë as
me zeron, as me pafundësinë.
FUNKSION
Madhësi
e ndryshueshme, vlera e së cilës varet nga vlera e një madhësie tjetër të
ndryshueshme dhe që i përgjigjet asaj. Funksion algjebrik. Teoria e
funksioneve.
FUQI
Prodhimi
që del nga shumëzimi i një numri bazë me veten e tij aq herë sa është treguesi
i tij. Fuqi e dytë (katrore). Fuqi e tretë (kubike). Fuqia e një numri (e një
thyese). Treguesi i fuqisë. Baza e fuqisë. Ekuacion i fuqisë së parë (së dytë).
Ngre në fuqi.
GAMA
Emri i
shkronjës së tretë të alfabetit grek (përdoret në matematikë, në fizikë e në
astronomi për të shënuar pikën e tretë, këndin e tretë etj.). Këndi gama.
GRADË
Ekuacion
i gradës së parë (së dytë).
GJARPËROR
Kllapa
gjarpërore, kllapa gjarpëruese. { }
GJERË
Që
është më i madh se këndi i drejtë, por më i vogël se këndi i shtrirë, që është
më i madh se nëntëdhjetë gradë, por më i vogël se njëqind e tetëdhjetë gradë.
Kënd i gjerë.
GJYMTYRË
Secila
nga njësitë më të thjeshta të një të tëre, që mund të ndahen veçan dhe që kanë
marrëdhënie të caktuara midis tyre. Gjymtyrët e thyesës. Gjymtyrët e barazimit.
GJYSMËDREJTËZ
Pjesë e
drejtëzës, që ka kufi vetëm nga njëra anë. Heq një gjysmëdrejtëz.
GJYSMËQARK
Figure
e rrafshët, që kufizohet nga gjysma e një rrethi dhe nga diametri i tij.
GJYSMËRRAFSH
Gjysma
e një rrafshi.
GJYSMËRRETH
Gjysma
e një rrethi.
HEMISFERË
Trup
gjeometrik që ka trajtën e gjysmës së rruzullit, gjysmërruzull.
HEQ
Zbres.
Pesë heqim dy. Dhjetë heqim tre.
HERËS
Numri
që del nga pjesëtimi i një numri me një numër tjetër, përfundimi i pjesëtimit
të dy numrave. Herësi i dy numrave. Gjej herësin.
IDENTITET
Përputhje
e plotë e dy anëve të një barazimi, pavarësisht nga vlerat që u japim
elementeve të anëve të këtij barazimi. Identitet trigonometrik. Parimi i
identitetit.
IMAGJINAR
Numër
imagjinar, numër që shpreh rrënjën katrore të një madhësie a të një njësie
negative (p. sh. a2 = — 1 ose a = — 1).
INDEKS
Shenjë
(numër ose shkronjë), që u vihet përbri shkronjave të një shprehjeje për t’i
dalluar. Tek X1 indeksi është 1.
INTEGRAL
Madhësi
tërësore, e vështruar si shumë e pjesëve të veta pambarimisht të vogla.
Integrali i caktuar i një funksioni. Integrali i pacaktuar i një funksioni
bashkësia e funksioneve që kanë derivat funksionin e dhënë. Integral i
shumëfishtë. Integral sipërfaqësor.
IRRACIONAL
Që nuk
mund të shprehet a të paraqitet në trajtën e një raporti të dy numrave të
plotë; që s’është as i plotë as thyesor. Numrat irracionalë. Shprehje
irracionale shprehje që përveç veprimeve të mbledhjes, të zbritjes, të
shumëzimit e të pjesëtimit përmban dhe veprimin e nxjerrjes së rrënjës.
JASHTËQENDROR
Që nuk
ka një qendër të përbashkët me të tjerët, që është jashtë qendrës së
përbashkët. Rrathë jashtëqendrorë. Sfera jashtëqendrore.
JASHTËSHKRUAJ
Vizatoj
një figurë gjeometrike rreth e rrotull një figure tjetër dhe jashtë saj. I
jashtëshkruaj trekëndëshit një rreth.
KATROR
1.
Prodhimi që del nga shumëzimi i një numri çfarëdo me veten e vet. Katrori i një
numri. Katrori i hipotenuzës. Ngre në katror.
2. Që
ka të bëjë me katrorin, që shërben për të matur sipërfaqen; që ka brinjën një
metër (për një sipërfaqe ose një katror). Masat katrore masat e matjes së
sipërfaqes. Metër katror sipërfaqja e një katrori, që ka brinjën një metër. Dy
centimetra katrore.
3.
Rrënjë
KOEFICIENT
Numri a
shkronja përpara një shprehjeje algjebrike ose përpara një formule kimike, që
tregon se sa herë duhet të rritet vlera e shprehjes ose e pjesëve të formulës;
numër që tregon se sa herë duhet të rritet një madhësi e panjohur a e
ndryshueshme. Koeficient shkronjor. Vendos
koeficientin.
KONKRET
Që
shoqërohet me emrin e njësisë së matjes ose të sendeve të numëruara. Numër
konkret. Madhësi konkrete.
KOROLAR
Pasojë
e drejtpërdrejtë e një teoreme të vërtetuar më parë.
KUB
Prodhimi
që del nga ngritja e një numri në fuqi të tretë; fuqi e tretë në të cilën
ngrihet një numër. Kubi i një numri. Ngre në kub.
KUBIK
Rrënja
kubike, numri, i cili, i ngritur në fuqi të tretë, jep numrin e dhënë.
KUFIZË
Secili
numër në një varg numrash që japin një shumë, një prodhim a një mbetje të
caktuar. Shuma e kufizave. U ndërroj vendin kufizave.
Fjalori i Matematikes F- K
No comments:
Post a Comment